Velvild í garð banka? - Óvísindaleg úttekt.

Fyrir stuttu síðan hitti ég fimm kunningja, sem áttu viðskipti við gömlu bankana þrjá. Það, útaf fyrir sig, er svo sem ekkert til að undrast á, því ég held að þeir séu vandfundnir, sem ekki hafa haft einhver samskipti við þessar stofnanir. Landsbankinn var alltaf Landsbankinn; helzti forveri Íslandsbanka var Verzlunarsparisjóðurinn; Kaupþing á helzt rætur að rekja til Búnaðarbankans. 

Slík var velvildin í garð þessara stofnana að ekki mátti halla á bankana „þeirra“ í umræðum. Menn litu á bankana sem hálfgildings vini sína, jafnvel fjölskylduvini. Þeim var treystandi í einu og öllu af þeirri einföldu ástæðu að þeim, eða þá forverum þeirra, hafði alltaf verið treystandi í einu og öllu. Þar höfðu, mann fram af manni, verið geymdir fjármunir fjölskyldna. Þegar um var að ræða merka atburði þeirra yngstu í fjölskyldunum voru stofnaðir reikningar í þeirra nafni eða þá lagt inná reikninga, sem þeir áttu fyrir.

Nú er öldin, heldur betur, önnur. Enginn þessara fimm vill kannast við að hafa átt uppáhaldsbanka. Allir urðu þeir fyrir tjóni af völdum þessara fyrrum „fjölskylduvina“. Enginn kvaðst mundu leggja þar inn fjármuni til hátíðabrigða og fjórir (80%!) bíða óþolinmóðir eftir að fram á sjónarsviðið komi ný stofnun, sem hægt verður að treysta fyrir meðferð fjármuna. Ekki var á þeim annað að skilja en að með því ættu þeir við íhaldssamt og varfærið fyrirtæki, sem sæktist ekki endilega eftir því að koma sér upp útibúum í Lúxemburg, Makau eða Dubai. Helztu kröfurnar, sem þeir gera eru að þar megi geyma fjármuni á öruggan hátt, á viðunandi, hóflegum vöxtum.

Fyrir hönd þessara fimmmenninga spyr ég þá, án þess að hafa fengið til þess umboð: Hvað tefur MP banka?

Meðan Róm brennur.....

 Í inngangi að fréttaskýringu í Morgunblaðinu í dag kemur fram að „[v]iðræður stjórnarflokkanna hafa öðru fremur miðast við að ná niðurstöðu sem báðir flokkar geta sætt sig við varðandi ESB. Forystumenn flokkanna segjast hafa nægan tíma“ (feitletrun mín).

 Það er þá svo.

Á meðan heimilum landsins blæðir út og endanlega fjarar undan atvinnuvegunum hefur ríkisstjórnin nægan tíma.

 Nægan tíma til hvers?

 Nægan tíma til að þrefa um endalaust um ESB, sem vitað er að aldrei næst sátt um? Hvernig væri að hnippa t.d. í hinn norska seðlabankastjóra og benda honum á að stýrivextir séu nú ellefu sinnum hærri en verðbólga síðustu þrjá mánuði. Það gæti verið að halda þyrfti örstutt námskeið fyrir hann um hvað „verðbólga“ þýðir, líkt og þurfti að fræða hann sérstaklega um hugtakanotkun varðandi eiginfjárhlutfall banka.

 Atvinnurekendur hafa aldrei verið svartsýnni en nú, enda varla við öðru að búast þegar litið er til „afreka“ ríkisstjórnarinnar undanfarna 90 daga. Ekkert gert nema að skipa „fleiri starfshópa sem samþætta eiga sjónarmið flokkanna í helstu málum“ svo aftur sé vitnað í ofangreinda fréttaskýringu.

 Vaknið, gott fólk. Það brenna eldar! Það dugir ekki að sitja á fundum og borða snittur.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• amx_styrivextir_11x.pdf

Bækur í gallabuxum

 Ég hef fylgzt með Kiljunni, þætti Egils Helgasonar, frá því hann fór fyrst í loftið. Hef aðeins farið á mis við tvo þætti í venjulegri dagskrá, en náði þeim síðar á netinu.

 Það, sem ég setti fyrir mig, svona framan af, var að þáttastjórnandi og annar „álitsgjafinn“ mættu gjarnan í stofuna hjá mér klæddir gallabuxum. Maður er ekki í nankinsfatnaði á hátíðarstundum, vilji maður láta taka sig alvarlega. 

 Ólíkt Silfrinu, sem Egill hefur haldið úti í mörg ár, fer Kiljan vaxandi. Skemmtilegar, yfirleitt vitrænar, og fræðandi umræður um bókmenntir og bækur af ýmsu tagi. Ekki spillir fyrir að snillingurinn Bragi Kristjónsson lætur í sér heyra í hverjum þætti með upplýst innskot um ýmislegt, sem skiptir máli, eða skiptir engu máli. 

 Bækur eru til þess að lesa og njóta og það á að fara vel með þær. Betri bækur koma íklæddar kápu, þó oft virðist kápan helzt til þess gerð að fela flausturslega unnin spjöld eða hráslagalegan kjöl. Þá eru það kiljurnar. Hvað mig varðar, eru kiljur bækur í gallabuxum. Ekki má skilja það sem svo að ég hafi neitt á móti gallabuxum, þvert á móti, enda um að ræða traustan klæðnað, sem unnt er að nota við flest tækifæri. Þó ekki í heimsóknum til ókunnugra. Og nú er hægt að fá Kiljan í kilju. Rakst á Sjöstafakverið nýútkomið í bókabúð, á spottprís, sem maður gæti búizt við að sjá á rýmingarsölu í Perlunni. Einhvern veginn held ég að meiri reisn hefði nú verið yfir Kiljan í bandi.   

Eftirlaunalögin og Steingrímur J. Sigfússon

 Það er líklega að bera í bakkafullan lækinn að ræða um eftirlaunalögin, sem ollu þvílíkum andköfum hjá Steingrími Joð að hann er enn hálfblár í framan. Slíkur var atgangurinn.

 Einn af aðstandendum eftirlaunafrumvarpsins umdeilda, sem varð að lögum 2003, var Steingrímur J. Sigfússon,  formaður vinstri grænna. Ekki skaðaði það téðan Steingrím að í lögunum var sérstakt ákvæði, sem tryggði honum sem formanni stjórnmálaflokks, sem ekki var jafnframt ráðherra, þægilegar aukatekjur.

 Það sem formaður vinstri grænna hafði uppúr krafsinu voru u.þ.b. 15,5 milljónir króna, sem reiknast þannig að á þeim liðlega 60 mánuðum, sem liðnir eru frá því lögin tóku gildi, fékk formaðurinn sitt þingfararkaup að viðbættu 50% álagi fyrir formannsamstrið. Þessi 50% gáfu semsé yfir 15 milljónir í aðra hönd.

 Þetta sérákvæði fyrir störfum hlaðna flokksformenn hékk svo inni þegar lögunum var breytt árið 2008. Ekki er vitað til að blessaður flokksformaðurinn hafi nokkurn tíma séð ástæðu til að leggja til að þessu yrði breytt.

 

 

Auglýsing um skattahækkanir og viðbrögð Morgunblaðsins

Hópur, sem nefnir sig Áhugafólk um endurreisn Íslands birti heilsíðuauglýsingar í Fréttablaðinu og Morgunblaðinu 19. og 20. þ.m. Auglýsingin er viðvörun til landsmanna vegna fyrirhugaðra skattahækkana vinstri flokkanna, ekki aðeins á tekjur, því Ögmundur Jónasson mun hafa misst það út úr sér að áætlað væri að setja á „sanngjarna eignaskatta“ að nýju.

 Auglýsingin setur fram á mjög grafískan hátt, hverju megi búast við í hækkunum skatta; tekju-, fjármagnstekju- og eignaskatta, verði vinstri flokkarnir áfram við völd. Vinstri grænir tala um upptöku „sanngjarnra eignaskatta". Það er ekkert til sem unnt væri að kalla sanngjarna eignaskatta. Þá er þess að vænta að laun verði lækkuð. Neðst í auglýsingunni er síðan spurt: „Hverjir eiga að borga skatta vinstri manna þegar allir eru komnir á vonarvöl?“ Góð spurning.

 Ég veit ekki hve margir standa að þessum hópi, sem kostar auglýsingarnar, hafi þeir lof fyrir. Það geta verið tveir einstaklingar eða tvö þúsund. Skiptir ekki máli.

 Þann 21. apríl birtir Morgunblaðið bréf frá óánægðri framkvæmdastýru Samfylkingarinnar. Mótmælir hún auglýsingunni, eins og við var að búast, og kvartar m.a. yfir því að geta ekki fundið þessi samtök á skrám yfir félög og ekkert gangi þó hún reyni að gúgla samtökin. Hennar vandamál.

 Í framhaldi af þessu vill hinn nýi, vel þenkjandi, Moggi greinilega ekki að máli sé hallað, en þar sem engin formleg mótmæli hafa borizt frá vinstri grænum, er leitað logandi ljósi í bloggheimi. Þar finnst ein færsla sem kippt er í fréttina undir millifyrirsögninni „VG andæfa líka". Með þessari innsetningu er Morgunblaðið að taka þátt í mótmælum gegn auglýsingu í blaðinu.

 Ég átta mig ekki á sálarástandi Moggafólks þessa dagana, en það að fara í stríð við auglýsendur með þessum hætti er eitthvað, sem ég held að gerist ekki á fjölmiðlum á hverjum degi.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Mótmæla auglýsingu um skattahækkanir

Falskar fréttir - enn ráðizt að Guðlaugi Þór

Stöð2 sekkur æ dýpra í fen ómerkilegheitanna. Nýjasta markið náðist í kvöldfréttum í gær þegar Höskuldur Kári Schram, sonur samfylkingarþingmannsins Ellerts Schram og náfrændi Jóns Ásgeirs Jóhannessonar (þeir ku vera systrasynir, blessaðir drengirnir), lét vaða með enn eina ófrægingarrulluna um Guðlaug Þór Þórðarson. Svona til að sýna fram á að ekki væri um neitt einelti að ræða, bætti hann við Vilhjálmi Þ. Vilhjálmssyni, fyrrverandi borgarstjóra.

 „Fréttin" var um meintan áhuga erlendra fjárfestingarsjóða á að fjárfesta í REI sem og það að erindum þeirra hefði ekki verið svarað. Undir lok lestursins var svo gefið í skyn að Guðlaugur Þór hefði komið að málinu, enda hefði hann verið formaður stjórnar Orkuveitu Reykjavíkur.

 Málinu er nú einfaldlega þannig háttað að þegar þessir atburðir áttu að hafa gerzt var Guðlaugur ekki lengur formaður stjórnar OR og hafði engin afskipti af þeim málum, sem ýjað var að. Það var svo í dag, löngu eftir að fréttin hafði verið unnin og farin í loftið, að haft var samband við Bjarna Ármannsson og hann spurður um gang mála. Ekki er af svörum Bjarna að ráða annað en að fyllilega eðlilega hefði verið staðið að málum, hver sem þau nú voru. Það hefði e.t.v. verið ráð að ræða við Bjarna áður en „stóra bomban" var látin vaða. Það hefur reyndar komið í ljós að aðeins var um að ræða ómerkilega púðurkerlingu, sem kastað var að Guðlaugi og Vilhjálmi, en jafnframt að Sjálfstæðisflokknum.

 

Vandræðagangur og úrræðaleysi

 Það leggst einhvern veginn í mig sú óþægilega tilfinning að núverandi ríkisstjórn hafi ekki hugmynd um hvað er að gerast. Ef verið væri að vinna skipulega að málum, liði mörgum eflaust betur. Það er í mörg horn að líta, en ekki virðist litið í neitt þeirra, a.m.k. ekki af neinu viti. Markmið ríkisstjórnarinnar voru að slá skjaldborg um heimilin og koma fyrirtækjum til hjálpar. Ekkert, nákvæmlega ekkert, hefur verið gert til að létta undir með heimilum eða fyrirtækjum. Ekkert nema tómur vandræðagangur.

 Fjármálaráðherrann var með stórkarlalegar yfirlýsingar um það hvað Svavar Gestsson væri að gera merkilega hluti. Hann væri í þann mund að ná „glæsilegri niðurstöðu" í  Icesave-málinu. Þessi illa grundaða yfirlýsing var síðar færð niður um nokkrar gráður og væntanleg niðurstaða sögð verða „bærileg". Svo gáfulegt sem það nú var að vera, yfir höfuð, nokkuð að tjá sig um viðkvæm mál, sem ætla má að séu á umræðustigi.

Krónan fellur og fellur þrátt fyrir dramatískar aðgerðir til að halda henni uppi. Fyrstu viðbrögð voru þau að menn hefðu ekki hugmynd um hvers vegna þetta væri að gerast. Það átti alls ekki að gerast. Síðar komu hugmyndir frá ráðherranum og hans fólki um að þetta gæti verið vegna þess að lítið væri um viðskipti með krónuna og þess vegna gætu fáar hreyfingar haft mikil áhrif á gengið. Loks var svo farið að ræða um útstreymi vegna vaxtagreiðslna til erlendra eigenda jöklabréfa. Enginn virðist, í raun, vita hvað er að gerast, og hvers vegna.

 Lánagreiðslur AGS eru strand. Einn og hálfur mánuður er síðan 155 milljónir Bandaríkjadala áttu að berast, en enn er verið að vinna í málinu. Þetta getur varla orðið til þess að lappa upp á illa laskaða ímynd okkar út á við. Enn meiri vandræðagangur.

 Vinstri grænir eru spurðir að því hvort afstaða þeirra til ESB hafi breyst. Þessu þorir enginn VG að svara þannig að mark sé takandi á svarinu. Vandræðagangur.

 Svo er það blandaða leiðin. Það hefur helst fallið á vinstri græna að svara fyrir fyrirbærið, sem gengur út á að lækka laun og hækka skatta. Vandræðagangurinn við að svara fyrir þetta er með slíkum ólíkindum að annað eins hefur varla sést. 

 Það sem einkennir þessa ríkisstjórn er vandræðagangur og úrræðaleysi. Trúverðugleiki hennar er við núllmarkið og svo megum við eiga von á því að eftir kosningar verði þessi sami hópur áfram við völd.

 Eftir það sem á undan er gengið eigum við betra skilið.

Al-Kaida og Ísland

Ég hef um nokkurt skeið verið áskrifandi að orðsendingum frá þeirri deild brezka fjármálaráðuneytisins, Asset Freezing Unit (AFU), sem sá, og sér, um „praktísku“ þættina er vörðuðu beitingu hryðjuverkalaga gegn Landsbankanum og Íslandi. (Sagði kanadískum vini frá þessu áhugamáli mínu. Hans viðbrögð voru: „Get a life“).

Það er kunnara en frá þurfi að segja að þessi gjörningur hefur haft skelfileg áhrif á allan gang mála við að reyna að koma á eðlilegu sambandi við fjármálastofnanir erlendis. Með honum var Ísland í raun sett á lista með verstu hryðjuverkasamtökum heims, Al-Kaida og Talibönum, og glæpagengjum víðs vegar í heiminum, s.s. í Kongó, Zimbabve, Búrma, Líberíu, Íran, Írak og Fílabeinsströndinni.

Landsbankinn (les Ísland) var að vísu settur neðst á þennan lista yfir útvalda, en er þar engu að síður.

Af og til sendir AFU uppfærslur á þessum terroristalistum brezkra stjórnvalda og sú síðasta, sem barst, og varðaði Landsbankann, er dagsett 11. febrúar sl. Fram kemur að um er að ræða tilhliðranir vegna fjármálastofnana/aðila, sem telja sig þurfa að nálgast fjármuni, enda sé réttur viðkomandi til þessara fjármuni hafinn yfir vafa. Í sömu setningu er tekið fram að til þessara aðila megi ekki telja Landsbankann (segir sig væntanlega sjálft), neina þá stofnun, sem telja megi að erft hafi hagsmuni bankans og, takið nú eftir, íslenzk stjórnvöld og ríkisstjórn Íslands. Því er skeytt við þessa yfirlýsingu að með stjórnvöldum og ríkisstjórn sé átt við viðkomandi sem eigendur eða stjórnendur bankans eða eftirkomenda hans. Frá mínum bæjardyrum séð skiptir þessi fyrirvari engu máli því bankinn er í ríkiseigu og allt sem fram fer, og gert er varðandi bankann og málefni hans, er á vegum íslenzkra stjórnvalda. 

Ísland er þannig á lista yfir hryðjuverkasamtök og glæpagengi. Það skiptir engu hvort við erum neðst á listanum eða efst.

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• fin_sanc_landsbanki_notice_110209.pdf

Agnes og sannleikurinn

Þegar ég las skrif Agnesar Bragadóttur í Morgunblaðinu 14. apríl datt mér ekki annað í hug en að nú hefði konukindin endanlega sleppt sér í árásum sínum á Guðlaug Þór og Sjálfstæðisflokkinn. Postular siðferðis í fréttamennsku, ritstjórn dv.is, sjá meira að segja ástæðu til að fá fyrir hjartað í forundran yfir hamagangi frúarinnar og einn mætur fyrrverandi blaðamaður lét síðan þessi orð falla í athugasemd á Facebook: „Verð að vera sammála höfundi Sandkornsins... undarlegt nokk! Sem gamall blaðamaður varð ég dolfallin að lesa ,,fréttina" í morgun... skrýtin nálgun í fréttamennsku..." Er það nema von að fólk sé hissa.

 Í stuttu máli þá snýst þessi hamagangur um tveggja manna tal, sem frúin heimfærir á Guðlaug og Sigurjón Þ. Árnason, fyrrverandi bankastjóra Landsbankans. Inntak þessa tveggja manna tals telur frúin vera að Guðlaugur hafi verið í beinu sambandi við Sigurjón um hvernig bankinn ætti að fara að því að koma ákveðinni fjárhæð til Sjálfstæðisflokksins. Fyrir þessu öllu saman segist AB hafa traustar heimildir, „að sjálfsögðu svo traustar að um sannleiksgildi þeirra mundi enginn efast, yrðu þær gefnar upp".

Nú er það einhvern veginn svo að heimildir um tveggja manna tal geta aðeins verið tvær. Guðlaugur þvertekur fyrir að málum hafi verið hagað á þann hátt sem lýst hefur verið og í skrifum sínum spyr AB „Hvers vegna hefur Sigurjón Þ. Árnason ekki stigið fram og lýst því með hvaða hætti..." Ljóst er þá að ekki verður unnt að telja Sigurjón með heimildarmönnum.  Þar með eru báðar þær heimildir, sem hægt væri að taka mark á, horfnar. Eftir stendur frúin heimildalaus og þessi svokallaða „fréttaskýring", uppfull eins og hún er af tilbúningi og slúðri, er Morgunblaðinu til lítils sóma.

Ég skrifaði smá pistil um fjölmiðlarýni í gær og endaði hann á þessum orðum: „Þegar litið er til hins örlagaríka árs 2008 fer ekki á milli mála að þörf er á rækilegri úttekt á hlutverki fjölmiðla í umræðunni um efnahagshrunið. Ekki síður á það við um það sem liðið er af árinu í ár". Umfjöllun um skrif AB væru efni í langan kafla og hugarfar viðkomandi efni í heila bók, þó hvorugt komi þau efnahagshruni við.

Fjölmiðlarýni Ólafs Teits

Hef verið að lesa nýútkomna bók Ólafs Teits Guðnasonar, Fjölmiðlar 2007 - Getur þú treyst þeim?, útgefin af Bókafélaginu Uglu. Þetta er fjórða bókin í ritröð, sem hófst árið 2005 með umfjöllun höfundar um fjölmiðla ársins áður.

Á bókinni, sem ég hef verið að lesa mér til mikillar ánægju, eða ritröðinni, öllu heldur, er þó einn alvarlegur annmarki, því ekki er annað að skilja á höfundi, í inngangi bókarinnar, en að hér sé á ferðinni síðasta heftið í gagnmerkri röð rita. Í raun er um að ræða einu raunverulegu umfjöllunina/úttektina, sem unnin hefur verið um fjölmiðla á Íslandi. Það er mjög miður að verið sé að leggja niður það sem vitnað hefur verið í sem „eins manns fjölmiðlastofnun“. Það er vissulega slæmt að ekki skuli lengur von á gagnrýnni úttekt á fjölmiðlum, sem raunveruleg þörf er á.

Undanfarna daga hefur berlega komið í ljós (og það er svo sem ekki í fyrsta sinn) að nauðsynlegt er að veita aðhald þessu s.k. „fjórða valdi“.

Í bók Ólafs er fjallað um fréttir frá ýmsum sjónarhornum: Áberandi fyrirsagnir sem lítið eða ekkert er á bak við, innantómur og samhengislaus fréttaflutningur, villandi framsetning, innantómar æsifréttir.

Þegar litið er til hins örlagaríka árs 2008 fer ekki á milli mála að þörf er á rækilegri úttekt á hlutverki fjölmiðla í umræðunni um efnahagshrunið. Ekki síður á það við um það sem liðið er af árinu í ár.